<![CDATA[Mark Marijnissen]]> https://markmarijnissen.com https://markmarijnissen.com/markmarijnissen/logo.png Mark Marijnissen https://markmarijnissen.com RSS for Node Fri, 31 Jan 2025 01:49:59 GMT Fri, 31 Jan 2025 01:49:58 GMT /rss 60 <![CDATA[Opgavegericht denken met het 'Opgavegericht Werken Kompas']]> Opgavegericht werken is een manier van denken, werken en organiseren waarbij je steeds de maatschappelijke opgave centraal zet.

Dit denken kun je oefenen met het opgavegericht werken kompas:

cirkelenstreep/opgavegericht of anders gericht.png

Opgavegericht, of anders gericht?

Het kompas heeft zes verschillende richtingen. Elke richting is een ander perspectief op dezelfde situatie.

  1. Expert-gericht: Wat werkt? Je gebruikt vakkennis om een oplossing te formuleren. Dit zorgt ervoor dat het werkt.
  2. Proces-gericht: Wat zijn de stappen? Het eindresultaat en weg daarnaartoe zijn misschien nog niet helder, maar je kunt wel de juiste stappen volgen. Dit zorgt voor grip.
  3. Progressie-gericht: Wat is de volgende stap? Dit zorgt dat je actie onderneemt en in beweging komt. De grootste reis begint met de eerste stap!
  4. Wet en/of bestuurder gericht: Wat moet? Dit biedt kaders en zorgt voor legitimatie van jouw handelen.
  5. Inwonergericht: Wat is gewild? Dit zorgt voor participatie en draagvlak.
  6. Opgavegericht: Wat is nodig? Dit zorgt voor het algemene belang.

Nu is het niet zo dat opgavegericht denken goed is, en de andere perspectieven slecht. Dat zou zwart/wit denken zijn, en wij pleiten voor cirkel én streep: Alle perspectieven zijn nuttig, maar bij opgavegericht werken maken we de maatschappelijke opgave leidend, en daarmee het algemeen belang.

Wist je dat ook in de nieuwe ambtseed het algemene belang (wat is nodig?) boven de wetten, recht en gedragsregels staat? (wat moet?)

Oefening: Definieer een opgavegericht resultaat

Zo gebruik je het kompas om een opgavegericht resultaat te formuleren:

  1. Waar werk je momenteel aan? Schrijf op naar welk resultaat je toe werkt op dit moment.
  2. Kijk naar het kompas: vanuit welke windrichting heb jij dit resultaat geformuleerd? Dit is dus je ‘natuurlijke’ manier van denken.
  3. Hoe zou je het resultaat formuleren vanuit de inwoner?
  4. Hoe zou je het resultaat formuleren vanuit de maatschappelijke opgave?
  5. Als je het gesprek vanuit maatschappelijke opgave formuleert, zie je dan andere mogelijkheden, kansen en risico’s?

Meer opgavegericht werken?

Hoe was deze oefening om te doen? Laat het ons weten! Bij Cirkel & Streep helpen we organisaties om meer opgavegericht te werken. Dit doen we door training, coaching en het begeleiden van verandertrajectent.

Lees meer over opgavegericht werken.

]]>
https://markmarijnissen.com/250103 opgavegericht denken kompas 250103 opgavegericht denken kompas.md-v1 Fri, 03 Jan 2025 00:00:00 GMT
<![CDATA[Opgaveteam begeleiden]]> cirkelenstreep/dienst ogw team.png

De uitdagingen van een opgaveteam

Opgavegericht werken in een opgaveteam kent verschillende uitdagingen:

  1. Randvoorwaarden niet op orde: De organisatie is niet ingericht om in multidisciplinaire teams te werken, waardoor teamleden weinig tijd beschikbaar krijgen. Of het budget is versnipperd en ontoegankelijk.
  2. Politiek verwacht voorspelbaar resultaat: De politieke context vereist dat je vóóraf een duidelijk eindresultaat definieert, alsmede een gedegen plan om daar te komen. Kenmerkend aan maatschappelijke opgaven is echter dat het eindresultaat en de weg daarnaartoe vooraf nog niet altijd bekend zijn.
  3. Silo’s in het team: Multidisciplinair samenwerken levert onbegrip op, omdat verschillen tussen teams en afdelingen nu in één team zichtbaar worden. Het kost tijd om tot gedeeld begrip en samenwerking te komen.
  4. Teambelang boven eigen belang: Het is onwennig om in een team te werken aan een gezamenlijk doel - de meeste medewerkers zijn gewend om in een werkgroep deel te nemen om te zorgen dat ze hun eigen doel kunnen halen.
  5. Confrontatie met het onbekende: Het is eng om aan de slag te gaan als nog veel onzeker en onbekend is. Het vraagt moed om naast presteren ook écht de nadruk te leggen op leren.
  6. Participatie is ingewikkeld: Het werkelijk betrekken van inwoners en organisaties die met de opgave te maken hebben is nieuw.
  7. Imperfectie vraagt lef: Het regelmatig laten zien wat je presteert en leert, ook als iets nog niet helemaal ‘af’ is, is spannend en vraagt lef. Het schept wel betrokkenheid, draagvlak en grip!
  8. Ontbrekende instrumenten en tools: Het ontbreekt aan instrumenten en tools om anders te werken dan gebruikelijk; hierdoor verval je snel in oude gewoontes waarbij niet de maatschappelijke opgave centraal staat, maar het vakmanschap of de politieke waan van de dag. Zie het opgavegericht werken kompas.

De krachten van een succesvol opgaveteam

Een succesvol opgaveteam is in staat om impact te maken bij een maatschappelijke opgave. Dat ziet er misschien anders uit dan verwacht: In tegenstelling tot voorspelbaar werk kun je niet zomaar verwachten dat het opgaveteam een plan maakt en dat succesvol uitvoert. Een opgaveteam is voortdurend aan het leren én presteren. Daarbij zet het regelmatig stapjes in de goede richting die waardevolle tussenresultaten opleveren. Op basis van deze tussenresultaten kun je steeds bijsturen.

Ondertussen heeft het opgaveteam teamleden met voldoende tijd die steeds meer op elkaar ingespeeld raken. De teamleden zijn niet aanwezig voor hun eigen doelen, maar om samen een bijdrage te leven aan de opgave. Ze leveren hun bijdrage niet enkel als specialist op één vakgebied, maar ook als generalist die doet waar de opgave om vraagt.

Een opgaveteam heeft een sterke opgavetrekker - iemand met zowel een heldere visie over wat de opgave vraagt als het verbindend vermogen om binnen en buiten de organisatie mensen betrekken bij de opgave. Ook is er een sterke opgavecoach: iemand die teamleden én betrokennen buiten het team voortdurend uitdaagt om écht die maatschappelijke opgave centraal te stellen. Iemand die belemmerende systeemregels aan de kaak stelt en daar een weg in vindt.

Het is niet makkelijk om een sterk opgaveteam neer te zetten, maar met lef, enthousiasme en doorzettingsvermogen kun je écht meer impact maken, meer grip krijgen en het verschil gaan maken.

Onze aanpak

Door middel van training, facilitatie en coaching helpen we opgaveteams om meer impact te maken. Dat doen we als volgt:

  1. De randvoorwaarden op orde: voldoende tijd, budget én een plek om samen te werken.
  2. Meelopen en diagnose: Welke uitdagingen spelen hier?
  3. Advies: Plan van aanpak om het opgaveteam te helpen impact te maken.
  4. Interventies op de bovenstroom: Het trainen, faciliteren en coachen op een opgavegerichte werkwijze.
  5. Interventies op de onderstroom: Het uitdagen, spiegelen en verbinden om een écht team te worden dat multidisciplinair aan de opgave werkt.
  6. Organisatieontwikkeling: De kans is groot dat het opgaveteam belemmeringen tegenkomt die op organisatie-niveau moeten worden opgelost. Wij maken van deze belemmeringen concrete verbetervoorstellen die we agenderen bij het MT en vervolgens kunnen begeleiden.
  7. Periodieke evaluatie: Hoe ontwikkelt het team zich? Werken de interventies? Waar staat het team nu? Wat is de volgende beste stap?

Aan de slag!

Neem contact op voor een intake-gesprek. Hierin onderzoeken we welke uitdagingen en welke krachten er aanwezig zijn. Vanuit deze eerste indruk schetsen alvast een grove oplossingsrichting. Als jullie enthousiast zijn, gaan we aan de slag!

]]>
https://markmarijnissen.com/opgaveteam begeleiden opgaveteam begeleiden.md-v1 Mon, 30 Dec 2024 00:00:00 GMT
<![CDATA[Implementatie Opgavegericht werken bij een gemeente]]> cirkelenstreep/dienst ogw org.png

Herken je deze situatie?

Jullie werken al een tijdje opgavegericht. Er zijn opgaven gedefinieerd en opgavemanagers aangesteld om met deze opgaven aan de slag te gaan. Ondanks deze stappen merk je dat opgavegericht werken nog niet echt van de grond komt.

Dit komt omdat opgavegericht werken méér vraagt dan opgaven en opgavamanagers. Het is een manier van denken, werken en organiseren en dit vereist:

  • Het verscherpen van de opgaven zodanig dat een opgaveteam ermee aan de slag kan. Hiervoor moet je grote opgave zoals ‘duurzaamheid’ opknippen in bijvoorbeeld energietransitie, verduurzamen gebouwde omgeving, aardgasvrij, circulaire economie, klimaatbestendigheid en meer. Daarbij is het belangrijk dat je de samenhang niet verliest.
  • Het inrichten van een opgavereis: dit zijn de stappen die een opgave door de organisatie maakt - van het definiëren van de opdracht tot uitvoeren, sturen en stopzetten van een opgave.
  • Het vormen van multidisciplinaire opgaveteams met voldoende tijd en budget.
  • Het aanleren van een werkwijze die geschikt is voor de complexiteit, veranderlijkheid, veelzijdigheid en ambiguiteit die kenmerkend is voor maatschappelijke opgaven.
  • Het oefenen met opgavegericht denken, wat zodanig anders is dan de gebruikelijke logica, dat het vaak spannend is en onwennig voelt.
  • Het opdrachtgeverschap op orde: Het formuleren van opdrachten, de opdrachtgever en opdrachtnemer rol, en het vrijmaken van een team.

Wat levert het op?

We hebben dit traject verschillende keren doorlopen en het levert doorgaans de volgende resultaten op:

  • De opgaven zijn scherper gedefinieerd.
  • De opgavereis is ingericht: je weet hoe je nieuwe opgaven ontdekt, deze koppelt aan een team, hierop stuurt en de opgave ook weer afsluit.
  • Er zijn opgaveteams…
    • …met heldere rollen
    • …met een multidisciplinair team
    • …met een concrete werkwijze om impact te maken
  • Mensen zijn opgeleid in opgavegericht werken.
  • Wendbaarheid en lerend vermogen zijn verbeterd.

En doordat je nu concrete manieren hebt om opgavegericht te denken, werken en organiseren, bereik je het volgende:

  • Je maakt meer impact op maatschappelijke opgaven.
  • Je betrekt inwoners en andere partners er beter bij.
  • Je hebt meer grip, terwijl de opgaven veranderlijk, complex en veelzijdig zijn.
  • Je hebt meer focus omdat je werkt met opgave-portfolio’s en opgaveteams.
  • Je verbetert integrale samenwerking over silo’s heen door multidisciplinaire teams.
  • Je blijft als gemeente doen wat nodig is om de opgave te helpen door voortdurend te blijven leren en aanpassen.

Onze insteek: Organisatie-breed en opgave-diep

De aanpak die wij bij Cirkel & Streep hanteren is het T-model: We werken zowel organisatie-breed als opgave-diep. We willen zo snel mogelijk een multidisciplinair opgaveteam dat aan de slag gaat om een echte impact te maken.

Om dit voor elkaar te krijgen kom je vaak direct al de eerste hindernissen tegen: Wat is een opgave? Hoe vorm je een team? Dus gaan we organisatiebreed aan de slag om dit goed in te richten. De ervaringen van het opgaveteam leveren zo richting en lessen voor organisatiebrede ontwikkeling. Zo werkt het organisatiebreed inrichten hand in hand met impact maken met een opgaveteam.

cirkelenstreep/ogw t model.png

Hoe ziet een traject er ongeveer uit?

Je kunt ongeveer de volgende tijdlijn verwachten:

cirkelenstreep/ogw traject.png

Fase 1: Begin

0-6 maanden

  1. Vorm een ontwikkelteam:
    Cirkel & Streep gaat samen met mensen uit de gemeente aan de slag om opgavegericht werken vorm te geven: Onze expertise en jullie eigen wijsheid.
  2. Vertel het veranderverhaal:
    Wat is het nut en noodzaak van opgavegericht werken? Hierbij ook introductieworkshops over opgavegericht werken.
  3. Maak een opgaveportfolio:
    Welke opgaven zijn er allemaal? En: Wat is een opgave, eigenlijk? Zijn de opgave zo gedefinieerd dat een opgaveteam ermee aan de slag kan?
  4. Opgaveteam opstarten:
    Daarvoor de juiste randvoorwaarden organiseren: Voldoende mensen en budget.

Dit zorgt voor gedeeld begrip over opgavegericht werken ontwikkelen en dat het eerste opgaveteam gestart is.

Fase 2: Begeleid

6-12 maanden

  1. We begeleiden het opgaveteam en faciliteren organisatiebrede werkwijze ateliers.
    De kansen en belemmeringen die het opgaveteam signaleert worden organisatiebreed opgepakt en verankert in de manier van werken. Zo richten we de rollen, procedures en werkafspraken in.

Er zijn vaak ook aanvullende aandachtspunten die we meenemen in het traject:

  • De samenwerking met college en raad.
  • Aansluiting op de P&C cyclus.
  • Opdrachtgeverschap en werken in teams op orde.

Fase 3: Borg

12-15 maanden

  1. Opleiden van opgavecoaches en opgavetrekkers.
  2. Borgen van de kennis en kunde in een ‘ontwikkelteam’ dat zorgt dat opgavegericht werken levendig en effectief blijft. De organisatie moet voortdurend blijven leren.

Zo verankeren, opschalen en borgen we opgavegericht werken.

Elke organisatie is uniek

Het totale traject duurt vaak 12-18 maanden en is natuurlijk afhankelijk van de specifieke hulpvraag en mate van volwassenheid die de organisatie heeft. Zie het bovenstaande niet als blauwdruk, maar als een rugzak met interventies die we op maat maken. Wij bieden enerzijds de inhoudelijke expertise over het opgavegericht werken, anderzijds bouwen we aan een lerende organisatie. En dat doen we samen als partners. Want net zoals de maatschappelijke opgaven zelf vraagt het opgavegericht werken om samenwerking en voortdurend blijven leren en verbeteren.

Aan de slag met het Opgavegericht werken Canvas!

Om het overzichtelijk te maken hebben we de elementen hebben we ondergebracht in een canvas. Met dit canvas kun je in één oogopslag helder maken wat de stand van zaken is betreft opgavegericht werken en wat de vervolgstappen zijn.

cirkelenstreep/ogw canvas voorbeeld.png

Het Opgavegericht werken Canvas bij één van onze klanten

Wil je hiermee aan de slag? Neem contact met ons op en dan onderzoeken we jouw situatie op een (digitaal) canvas.

Waar wacht je nog op?

Lees over onze expertise of laten we vrijblijvend koffie drinken, dan laten we onze expertise zien en beantwoorden we jouw vragen.

We hebben een kennisbank met 100+ bladzijdes aan ideeën, voorbeelden, instrumenten en oefeningen, een opleidingengids met 7+ opleidingen en goede referenties van tevreden klanten.

]]>
https://markmarijnissen.com/opgavegericht werken implementatie opgavegericht werken implementatie.md-v1 Mon, 30 Dec 2024 00:00:00 GMT
<![CDATA[Waarom opgavegericht werken?]]> cirkelenstreep/ogw redenen.png

Omdat de maatschappij erom vraagt:

  1. De wereld staat in de fik: Van stikstofcrisis, genocide, oorlog, klimaatverandering, polarisatie: Er zijn flinke maatschappelijke opgaven waarbij de reguliere manier van werken niet meer volstaat.
  2. Een zonnige toekomst: Als we géén dakloosheid in 2030 meer willen, of een sociale basis voor iedereen, of een gezonde natuur, dan zullen we integraal over organisatiegrenzen heen moeten samenwerken en daarbij de opgave centraal stellen.
  3. Complexiteit: Er is een hoge mate van complexiteit, veranderlijkheid, veelzijdigheid, onzekerheid en ambiguiteit en dit vraag te een aanpak die niet is gebaseerd om controle, beheersing en plannen, maar een aanpak die overweg kan met onzekerheid door voortdurend te leren.

Omdat de organisatie erom vraagt:

  1. Systeemwereld: We denken nog teveel vanuit systemen en procedures - zie bijvoorbeeld de toeslagen affaire. Nederland is een regelland. Door onze bureaucreatie verliezen we het oorspronkelijke doel uit het oog.
  2. Silo’s: Ons werk is versnipperd in verschillende silo’s, terwijl we integraal moeten samenwerken aan de maatschappelijke opgaven.
  3. Focus & Grip: We willen meer focus en grip; en dat met tradiotionele manieren vaak lastig als de opgaven zo onvoorspelbaar en veelzijdig zijn.
  4. Concurrentie om mensen: Expertise is schaars en er is concurrentie om mensen en middelen: door te werken in opgaveteams scheppen we voldoende focus om het lastige werk te kunnen doen.
  5. Waan van de dag: Werk is versnipperd en er gebeurt zoveel tegelijk dat je door het bomen het bos niet meer ziet. Door de opgave en niet het programma of project centraal te stellen ga je weer terug naar de bedoeling.

Benieuwd hoe wij kunnen helpen? Bekijk onze diensten.

]]>
https://markmarijnissen.com/241230 waarom opgavegericht werken 241230 waarom opgavegericht werken.md-v1 Mon, 30 Dec 2024 00:00:00 GMT
<![CDATA[Wat is opgavegericht werken?]]> cirkelenstreep/denken werken organiseren.png

Opgavegericht werken is een manier van denken, werken en organiseren waarbij je de maatschappelijke opgave centraal stelt bij het richten, inrichten en verrichten van werk.

Daarbij erkennen we de complexiteit, veranderlijkheid, onzekerheid en veelzijdigheid van de maatschappelijke opgaven.

Maatschappelijke opgave zoals aardgasvrij, energietransitie, klimaatbestendig, versterken sociale basis, dakloosheid, kansenongelijkheid, enzovoort.

We lichten nu het denken, werken en organiseren toe.

Opgavegericht denken

Bij opgavegericht denken maak je opgave leidend, maar benut ook denken vanuit de inwoner, expertise, wet- en regelgeving, bestuurlijke ambities, proces en vooruitgangsdenken.

cirkelenstreep/opgavegericht of anders gericht.png

Het opgavegericht werken kompas (lees hoe het kompas werkt).

Maatschappelijke opgaven zijn veranderlijk, onzeker, complex en ambigu en daarmee onvoorspelbaar. Het eindresultaat en de weg ernaartoe zijn niet duidelijk en je kunt dus ook geen plan maken dat betrouwbaar is. Zo verlies je grip! Dat vraagt om een andere manier van werken…

Opgavegericht werken

Een goede strategie om overweg te kunnen met de complexiteit van opgaven is de volgende:

Neem steeds de volgende beste stap (1)
in de goede richting (2)
om met vast regelmaat (3)
tussenresultaat te leveren (4) óf
het grootste risico te verminderen (5) ,
en vraag hierop feedback (6)
van mensen uit de opgave (7)
zodat je blijft leren wat werkt (8).

cirkelenstreep/ogw werkwijze.png

Deze strategie wordt door een multidisciplinair opgaveteam gehanteerd. Dit opgaveteam is op de volgende manieren anders dan gebruikelijk:

  • Je werkt over team-, afdeling en soms ook organisatiegrenzen heen. Dit vraagt om integraal samenwerken, voorbij je eigen expertise, en voor één gezamenlijk doel.
  • Voortdurend blijven leren is absoluut noodzakelijk en een hele prestatie op zich.
  • Je gaat onderzoeken, ontwerpen en ontwikkelen; en niet enkel schrijven, beleid maken en uitvoeren.
  • In een complexe omgeving is het makkelijk om resultaat uit te stellen en te blijven onderzoeken, analyseren en plannen. Door in een vast ritme steeds iets te presteren of te leren, dwing je jezelf om voortgang te blijven maken. Bovendien zorgt regelmatig bijsturen voor meer grip bij onzekerheid.

Opgavegericht organiseren

Een opgaveteam vraagt ook om een andere organisatie. Zonder een organisatie die is ingericht op opgavegericht werken, loopt het opgaveteam tegen belemmeringen of onbegrip aan. De volgende zaken moeten worden ingericht:

  • Hoe je een opdracht formuleert, en goed opdrachtgeverschap.
  • Hoe je een opgaveteam vormt met de juiste mensen en voldoende tijd en budget.
  • Hoe je stuurt op een opgaveteam (als je vooraf geen helder plan of eindresultaat hebt geformuleerd).
  • Hoe je een opgaveteam evalueert als de nadruk niet enkel op presteren ligt, maar ook op leren.
  • Hoe je een opgave ‘stopt’ als de maatschappelijke opgave nooit is ‘opgelost’.
  • Hoe je de verbinding tussen opgaven houdt (in een opgaveportfolio).
  • Het definiëren van de rollen bij opgavegericht werken (Opgavetrekker, opgavecoach, opgaveteamlid).
  • Het opleiden en/of werven van mensen voor deze rollen.
  • De samenwerking met het bestuur.
  • De koppeling met de P&C cyclus.

Hiervoor moeten er werkafspraken, rollen en procedures worden ingericht. Ook moeten mensen worden opgeleid en worden geinformeerd op deze andere manier van werken, zodat men opgavegericht werken niet beoordeeld op de manier waarop men projectmatig werken zou beoordelen.

Hoe Cirkel & Streep kan helpen

We bieden een implementatie opgavegericht werken aan, waarbij we het opgavegericht werken introduceren óf naar een hoger niveau brengen. Ook hebben we incompany trainingen voor de verschillende rollen en kunnen we opgaveteams begeleiden.

]]>
https://markmarijnissen.com/241228 wat is opgavegericht werken 241228 wat is opgavegericht werken.md-v1 Sat, 28 Dec 2024 00:00:00 GMT
<![CDATA[Mijn klimaat reis]]> forlea/240902 climate journey.png

I.

In 2019 las ik een essay van Charles Eisenstein. Hij beklaagde zich dat klimaatverandering werd gereduceerd tot één nummer, CO2, en pleitte dat het véél meer was dan dat. Ik vond het maar gezeur. Het is toch juist goed dat we een doel hebben? Het is toch goed dat we iets proberen te doen? Dat moeten we juist aanmoedigen, niet bekritiseren.

Ik was nog een optimist. Ik geloofde dat technologie ons kon redden. Ja, we deden wel écht te weinig, maar als de urgentie eenmaal doordringt dan komt het wel goed allemaal. Ik was een eco-modernist die geloofde in technofixes en groene groei.

II.

Later las ik in de volkskrant dat de insecten dood gaan. Het stond ergens in de zaterdag editie bij wetenschap. Het klonk ernstig. Toch hoorde ik er later niks meer over. Waarom horen we niet meer over het verlies van insecten? Waarom praat niemand hier over? We kunnen dit toch niet zomaar negeren? Misschien dat het toch wel meevalt als niemand er over schrijft.

III.

In 2020 las ik een tweet: “Als ik echt depressief wil zijn, lees ik @climateben”. Hij schreef over 8 feiten (vertaald):

“1. De oceanen gaan dood.
2. De bossen zullen spoedig niet meer zijn.
3. Vruchtbare grond is aan het verdwijnen.
4. Megafauna staat op uitsterven.
5. De insecten gaan weg.
6. Climaat chaos is onvermijdelijk.
7. Het uitsterven gebeurt - nu.
8. Er zit plastic in ons bloed.

En niets daarvan komt in het nieuws”

Bomen gaan dood? Plastic in ons bloed? Kom op zeg! Dat kan toch niet waar zijn. Tegelijkertijd stond er een hele rits artikelen van betrouwbare bronnen (science, guardian, etc) die dit allemaal beweerden. Zo las ik dat bomen inderdaad dood kunnen gaan door te veel droogte of juist teveel regen. Ik begreep dat de situatie ernstiger was dan ik dacht, maar ik vond sommige punten toch écht ongeloofwaardig. Plastic in ons bloed! Dat klinkt als een complottheorie. We hebben toch gezondheidsvoorschriften die tenminste dit soort dingen zullen voorkomen?

Het koste mij tijd om de informatie tot mij te nemen en een plek te geven. Ik wissel af tussen zorgen en hoop. Ik wil niet meer ellende lezen dan ik kan verwerken. Tegelijkertijd kunnen we niet veroorloven om dit te negeren - we móeten hierover leren als we wat zinnigs willen doen.

IV.

Het wordt me duidelijk dat de problemen dieper zijn en meer verweven dan ik dacht. Ik leer over de planetary boundaries, over duurzaamheid, over colonisme en kapitalisme, over onze geschiedenis als mens. Enkele highlights:

  • Nate Hagens met de Great Simplification vertelt dat we in een uitzonderlijke tijd leven: We hebben in de afgelopen 150 jaar olie opgepompt dat zich in miljarden jaren heeft gevormd. Zijn podcast bevat interviews me experts en wetenschappers die van alles vertellen over de aarde en de toestand waarin we verkeren.
  • Joe Brewer’s boek “The Design Pathway for Regenerating Earth” schetst niet alleen de ernst van de situatie, maar biedt ook visie over wat ons te doen staat.
  • Michael Dowd vertelt dat het fundamentele probleem ecologische overshoot is. en dat alle voortgang gepaard gaat met ongekende ecologische destructie.
  • Vanessa Machado de Oliveira legt in Hospicing Modernity hoe diep onze manier van denken is geworteld in extractie en colonisme.

Ik was gewaarschuwd: Dit is heftige kost. En toch heb ik het onderschat. Mijn zorgen groeien, alsmede het gevoel van machteloosheid. Maar ook mijn geloof wankelt. Ik geloofde in vooruitgang, technologie en wetenschap. Ik geloofde dat we veilig waren en goed bezig. Ik geloofde dat de economie en maatschappij gezond was. Bijvoorbeeld dat we het voorzorgsbeginsel toepassen en eerst goed testen of een gif veilig was voordat we het gebruiken op ons voedsel. Maar kijk naar het verleden en zie hoe lood en asbest werden gebruikt. Tegenwoordig krijgen we parkinson van landbouwgif, sterven onze insecten en zit er PFAS in ons bloed (RIVM). Tegelijkertijd laat Zwarte Piet, Me Too, groningen en de toeslagenaffaire zien hoe goed ik beschermd ben geweest door mijn privileges (wit, man, hoog opgeleid, etc) tegen ellende zoals rasisme (zwarte piet), seksueel geweld (me too), systeemfouten (toeslagenaffaire) of winstbejag (groningen). Waar zijn we mee bezig?

V.

Ik zit in de trein naar Amsterdam. Ik rijd langs de Zuidas terwijl ik luister naar een samenvatting van het boek “Tech No Fix: Why technology won’t save us or the environment”.

Windmolens, zo wordt vertelt, bestaan uit gigantische metalen bladen op een betonnen paal. Het metaal smelten vraagt hoge temperaturen en dat kan niet zonder fossiele brandstoffen. Het beton maken kan niet zonder fossiele brandstoffen. De windmolen vervoeren naar locatie en opbouwen: kan niet zonder fossiele brandstoffen. Daarnaast vraagt de generator zeldzame mineralen en metalen. En als alles dan eenmaal staat, is het na 20-30 jaar op. Dan kunnen we de hele infrastructuur weer opnieuw bouwen. De afgedankte windmolenonderdelen zijn zeer lastig om te recyclen. Dus het is waanzin om onze energieproductie te vervangen door windmodels. We denken hier gewoon écht niet genoeg over na. We denken dat we eindeloos veel energie hebben, en we verspillen het zonder dat we ons van kwaad bewust zijn. We zijn zó onwetend.

forlea/240902 mijn reis naar collapse acceptance gebouw.png

Ik zie een gebouw. Een architect heeft bedacht dat het leuk is als de punten uitsteken. Ook hij heeft géén idee hoeveel energie het heeft gekost. Onze kostbare, zeldzame energie die zoveel ecologische destructie veroorzaakt wordt gewoon achteloos verspilt. Alsof het niks is!

Mijn wereldbeeld en waarden zijn veranderd, en plots leef ik in een wereld die mij vreemd is. Ik voel me hopeloos, letterlijk: zonder hoop. Michael Dowd vertelt over Hopium, een comfortabele visie over de toekomst de de wetten van natuurkunde, biologie en ecologie breekt. Ik kijk om mij heen en iedereen zit aan de Hopium. De mensen zeggen er ís geen probleem. En áls er een probleem is, dan fixen we het wel. Maar ik geloof meer in natuurwetten dan in economische wetten. Mijn geloof is zó anders geworden dan het gangbare verhaal. Ik voel me ver verwijderd en onbegrepen. Ben ik geradicaliseerd tot eco-gekkie?

Ik kom aan op mijn werk. Alles heeft zijn betekenis verloren. Wat doe ik hier? Wat heeft het voor zin? Waarom doe ik mee in deze wereld? Als een robot ga ik door mijn werk. Ik voel me lethargisch, lamgeslagen, leeg.

Mijn klimaatzorgen worden nu écht een klimaatdepressie. Karen Perry biedt troost met 15 voordelen van collapse acceptance.

VI.

De beste remedie tegen klimaatdepressie is actie, zeggen ze. Alsmede praten met anderen wordt geadviseerd, maar dat doe ik niet zo graag. Wat valt er te vertellen als de situatie zo hopeloos is?

Ik agendeer duurzaamheid op mijn werk. Voor sommige is duurzaamheid een belangrijke motivatie, maar voor de meeste niet. Ik word gesteund in mijn ambitie: als duurzaamheid belangrijk voor mij is, dan gaan we er toch mee aan de slag? Bij welke organisaties gaan we het verschil maken? Wat is het grootste probleem?

Goedbedoeld allemaal, maar het doet extra pijn om nét niet begrepen te worden. Een probleem kun je oplossen. Deze toestand is onoplosbaar. We blijven niet eeuwig vooruit gaan, het kantelpunt is geweest waarop we achteruitgaan. Ineenstorting van deze manier van leven is onvermijdelijk. Het zal niet één gebeurtenis zijn, maar een serie van kleine onmerkbare stapjes en grote impactvolle gebeurtenissen. Met horten en stoten. Technologie gaat ons niet redden, maar draagt eerder bij aan toenemende extractie, destructie en consumptie. We hebben een existiëntele crisis en onze manier van denken is op fundamentele en diepgaande manieren problematisch - en dit moet fundamenteel veranderen.

Tsja, als je dan aankomt met de energietransitie en “kom we gaan windmolens plaatsen” dan haak ik af. Ik wil eco-gekkies om mij heen.

VII.

De beste remedie tegen klimaatdepressie is actie, zeggen ze.

In een fulltime baan heb ik geld, maar geen tijd.

Dus ik zeg mijn baan op om forlea te beginnen. Nu kan ik er letterlijk werk van maken.

Nu heb ik tijd, maar geen geld. De financiële onzekerheid zorgt dat ik even geen tijd heb voor klimaatdepressie. Ik moet zorgen dat we rondkomen. Inderdaad, klimaatdepressie is een privilege voor de welvarenden.

Ik vind al snel wat opdrachten die zorgen voor een financiële basis.

Nu heb ik tijd én geld.

Waar zullen we beginnen?

Door uit te sluiten wat niet werkt kunnen we de oplossingsruimte verkleinen. Zo kunnen we het idee om fossiele brandstof te vervangen door windmolens wegstrepen. Het is veel belangrijker om energieconsumptie verminderen. Uiteindelijk kom ik op drie pijlers waarvan ik zeker weet dat ze nuttig en goed zijn:

  1. Herstel van ecosystemen: leer leven binnen planetaire grenzen en zorg voor meer leven op aarde.
  2. Meer samenredzaamheid: schep veerkrachtige gemeenschappen die behoeften vervullen zonder winstoogmerk. Verminder ongelijkheid en de eindeloze economische groei.
  3. Meer eco-bewustzijn: we hebben een ecologische manier van denken en samen-leven nodig. De reis van onwetend dóór klimaatangst naar acceptatie en actie. Van menselijk wensdenken (dit wil ik) maar planetair grensdenken (dit krijg ik).

Dit is mijn kompas voor een leefbare aarde.


Wat is jouw reis geweest?

Als je net begint te leren over de toestand waarin we verkeren, ga dan alsjeblieft niet te hard en gun jezelf wat tijd. Zoek steun en stuur me een bericht als je wilt.

Als je ook ‘collapse-aware’ bent, laat het dan weten. Het voelt goed om niet alleen te zijn en wie weet kunnen we samen iets doen wat nuttig en betekenisvol is.

]]>
https://markmarijnissen.com/240902 mijn reis naar collapse acceptance 240902 mijn reis naar collapse acceptance.md-v1 Mon, 02 Sep 2024 00:00:00 GMT
<![CDATA[Complexiteit versimpelt, versnippert en verlamt.]]> cirkelenstreep/complexiteit versnippert versimpelt verlamt.svg

Maatschappelijke opgaven zijn complex, en dat versimpelt, versnippert en verlamt.

Als je even uitzoomt is dat makkelijk te zien. Maar we zitten vaak té diep in het werk. Dan zie je door het bomen het bos niet meer.

Laat met het illustreren met drie voorbeelden:

Je wil iets doen met duurzaamheid en defineert dat als een maatschappelijke opgave waar je aan gaat werken. Duurzaamheid omvat alles van circulaire economie, energietransitie, mobiliteit, aardgasvrij, verduurzamen van woningen en nog veel meer. Het onderwerp is zó groot, veelomvattend en verweven dat je alle tijd en energie besteed aan overzicht te maken om grip te krijgen. Maar al die tijd gebeurt er niks. Je bent verlamt.

Slim dat je bent knip je de opgave van duurzaamheid in verschillende deelopgaven. Terwijl het ene team werkt aan de energietransitie, werkt het andere aan mobiliteit. En weer een ander team werkt aan het verduurzamen van gebouwen. Maar ze raken allemaal de infrastructuur (b.v. laadpalen, warmtenet) dus vroeg of laat werkt met langs elkaar heen of elkaar tegen. Je raakt versnippert.

Uiteindelijk besluit je de opgave grondig te versimpelen: je wil meer terajoule energie duurzaam opwekken dan dat je verbruikt. Ongewenst bijeffect: Alhoewel je op papier netto nul of zelfs positief bent, moet je in de praktijk nog steeds fossiele brandstoffen gebruiken om bijvoorbeeld een piek een energiebehoefte op te vangen. Of de duurzame energie die je opwekt kan helemaal niet gebruikt worden (b.v. energie vanuit gas voor warmte kan niet gebruikt worden als elektriciteit voor industrie). Of de energie komt op het verkeerde moment. Of de energie is niet consequent beschikbaar (wind). Ik ben geen expert, maar duidelijk is dat de details niet versimpelt kunnen worden zonder consequenties.

En als je nog verder denkt: het elektrificeren van onze samenleving gaat gepaard met de extractie van zeldzame metalen en mineralen en grove schendingen van mensenrechten. Niet alles valt te elektrificeren en er is simpelweg niet genoeg om wereldwijd alles te elektrificeren. Electrificatie is dus een alleen oplossing voor rijke westerse landen en zorgt als ongewenst bijeffect voor nóg meer extractie, uitbuiting en ongelijkheid in de wereld. Precies hetzelfde waardoor we uberhaupt in problemen zijn gekomen.

Stap dus even uit je werk en denk vanuit het grote plaatje: Is er sprake van complexiteit en ben je versimpelt, versnipperd of verlamt?

Reflecteer:

  1. Hoe breed en diep heb je nagedacht over de opgave, en wat laat jij buiten beschouwing?
  2. Wat zouden ongewenste bijeffecten kunnen zijn doordat je zaken buiten beschouwing laat?
  3. Waar ontbreekt het aan coördinatie en coherentie doordat je versnippert te werk gaat?
  4. Waar heb je last van verlamming door meer analyse (=analysis paralysis) dan er op dit moment voorspeld en/of gedaan kan worden? Hoe kun je meer doen in plaats van denken?

Bij opgavegericht werken leer je vaardigheden om versimpeling, versnippering en verlamming te verminderen.

]]>
https://markmarijnissen.com/240828 complexiteit versimpelt versnippert en verlamt 240828 complexiteit versimpelt versnippert en verlamt.md-v1 Wed, 28 Aug 2024 00:00:00 GMT
<![CDATA[Opgavegericht werken]]> Wat is opgavegericht werken?

cirkelenstreep/denken werken organiseren.png

Opgavegericht werken is een manier van denken, werken en organiseren. Hierbij staat de maatschappelijke opgave centraal bij het richten, inrichten en verrichten van werk.

Daarbij erkennen we de complexiteit, veranderlijkheid, onzekerheid en veelzijdigheid van de maatschappelijke opgaven.

Maatschappelijke opgave zoals aardgasvrij, energietransitie, klimaatbestendig, versterken sociale basis, dakloosheid, kansenongelijkheid, enzovoort.

Wat houdt deze manier van denken, werken en organiseren in? Lees verder.

Waarom opgavegericht werken?

cirkelenstreep/ogw redenen.png

De maatschappij vraagt erom

  1. Er zijn kritieke en urgente vraagstukken: van stikstofcrisis tot woningnood, van polarisatie tot energiearmoede - er zijn flinke maatschappelijke opgaven waarbij de reguliere manier van werken niet meer volstaat.
  2. Voor een zonnige toekomst: géén dakloosheid in 2030, voor iedereen een veilig thuis en een sociale basis, en nog veel meer ambities kunnen alleen worden waargemaakt als we integraal samenwerken met de opgave centraal.
  3. Complexiteit: De maatschappij en de opgaven van deze tijd hebben een hoge mate van complexiteit, veranderlijkheid, veelzijdigheid en onzekerheid. Dit vraagt een aanpak die daar overweg mee kan.

De organisatie vraagt erom

  1. Systeemwereld: Er wordt nog teveel vanuit procedures en systeemwereld geredeneerd. Hoe zet je de mens en leefwereld centraal zonder rechtvaardigheid te verliezen?
  2. Silo’s: Werk wordt versnippert over verschillende silo’s en afdelingen: Hoe werk je integraal samen aan een maatschappelijke opgave?
  3. Focus & Grip: Er is weinig focus en grip - iedereen doet alles tegelijk: Hoe zorg je voor heldere prioriteiten, focus en grip?
  4. Concurrentie om mensen: Er is een veelvoud aan projecten zonder samenhang, en er is veel concurrentie om mensen en middelen. Hierdoor is er veel schakeltijd.
  5. Waan van de dag: In de waan van de dag neemt de werkdruk toe: Hoe kun je prioriteren op de maatschappelijke opgave?

Onze diensten

We hebben trajecten voor organisatie en teams, en incompany trainingen.

cirkelenstreep/dienst ogw org.png

Organisatiebrede implementatie Opgavegericht werken

Ben je al begonnen met Opgavegericht werken? Zie je nog meer potentie, die nog onbenut blijft? Wij helpen met het inrichten van de organisatie voor opgavegericht werken!

cirkelenstreep/dienst ogw team.png

Begeleiding van een opgaveteam

Wil je meer impact maken op een maatschappelijke opgave? Of is er een opgaveteam dat wat hulp kan gebruiken?

cirkelenstreep/dienst training.png

Incompany Trainingen

We bieden verscheidende incompany trainingen aan, van introductie tot volwaardige trainingen voor opgavetrekkers, opgavecoaches, opgavemanagers en opgaveteams.

Onze expertise

Cirkel & Streep heeft de afgelopen jaren talloze gemeenten en publieke instellingen geholpen om opgavegericht te werken met organisatiebrede implementaties, begeleiding voor teams en trainingen.

Enkele van onze opdrachtgevers:

cirkelenstreep/opgavegericht werken expertise.png

Expertise vanuit Organize Agile: pionieer in opgavegericht werken
Vóór Cirkel & Streep is opgericht (2024) heeft Mark Marijnissen gewerkt onder de naam Organize Agile, één van de pioniers in opgavegericht werken in Nederland. Samen met de mensen van Organize Agile hebben we opgavegericht werken verder doorontwikkeld tot de manier van denken, werken en organiseren die het vandaag is. Daarbij verdient Bram Eigenhuis een bijzondere vermelding voor zijn bijdrage en invloed. Lees bijvoorbeeld zijn blogs over Opgavegericht werken op Organize Agile. Voor grotere trajecten werkt Cirkel & Streep nog altijd graag samen met Bram Eigenhuis en andere collega’s van Organize Agile.

Expertise vanuit Zeewaardig: daagt opgaveteams uit om écht vanuit de inwoner te denken
Daarnaast werken we ook samen met Esmee Mankers en de ontwerpende aanpakkers van Zeewaardig. Als experts op de ontwerpende aanpak (o.a. Design Thinking) weten zij als geen ander om écht vanuit de opgave te denken en de inwoner te betrekken (participatie). Hiermee dagen ze opgaveteams uit om de maatschappelijke opgave écht centraal te zetten.

Lees meer over cirkel en streep en onze mensen.

Klaar om aan de slag te gaan?

Er valt nog veel meer te vertellen over opgavegericht werken, onze methodiek en onze ervaringen bij klanten. We delen graag kennis met vakgenoten en we geven met passie een 2-uur introductie in Opgavegericht werken als je een potentiële klant bent. Neem contact met ons op en dan kijken we of je kunnen helpen.

Eerst nog meer lezen?

]]>
https://markmarijnissen.com/opgavegericht werken opgavegericht werken.md-v1 Tue, 20 Aug 2024 00:00:00 GMT
<![CDATA[Opgavegericht werken in één zin]]> cirkelenstreep/ogw werkwijze.png

Opgaveteams hanteren de volgende logica om opgavegericht te werken:

Neem steeds de volgende beste stap (1)
in de goede richting (2)
om met vast regelmaat (3)
tussenresultaat te leveren (4) óf
het grootste risico te verminderen (5) ,
en vraag hierop feedback (6)
van mensen uit de opgave (7)
zodat je blijft leren wat werkt (8).

We lichten de dikgedrukte woorden één voor één toe:

  1. De volgende stap: Door de onvoorspelbaarheid weet je nog niet precies het eindresultaat of de weg daarnaartoe. Maar je kunt wel de volgende stap vooruit plannen.
  2. In de goede richting: Zonder duidelijke richting van de maatschappelijke opgave, ga je dwalen.
  3. Met vaste regelmaat: Van uitstel komt afstel. Complexiteit kan verlammend werken, en voor je het weet blijf je lang hangen in denken en praten zonder dat er werkelijk iets gebeurt. Een vaste regelmaat geeft een stok achter de deur.
  4. Tussenresultaat leveren: Indien mogelijk probeer je impact te maken op de maatschappelijke opgave, zodat je al doende kunt leren.
  5. Het grootste risico verminderen: Is het nog niet mogelijk om impact te maken? Kijk dan hoe je het grootste risico kunt verminderen. Dat is bijvoorbeeld een aanname die je maakt over iets wat nog onzeker is. Bijvoorbeeld: als je niet precies weet wat een ‘sociale basis’ is, dan moet je dat eerst onderzoeken voordat je het kunt versterken!
  6. feedback: Door te leren uit de praktijk ontdek je sneller oplossingen die effectief zijn. Anders maak je aannames en riskeer je dat wat je hebt bedacht niet strookt met de werkelijkheid.
  7. Van mensen uit de opgave: Oplossingen zijn pas waardevol als de maatschappij er wat aan heeft.
  8. Blijf leren wat werkt: Omdat er weinig voorspelbaarheid is, zul je voortdurend moeten blijven leren wat werkt. Leren is een prestatie op zich - ook als je leert dat iets niet werkt.
]]>
https://markmarijnissen.com/240109 opgavegericht werken in een zin 240109 opgavegericht werken in een zin.md-v1 Tue, 09 Jan 2024 00:00:00 GMT
<![CDATA[Empathy Café: 'I was planning my ending, but it got cancelled', she said.]]> “I was planning my ending, but it got cancelled”, Alice mentioned casually. I wasn’t sure if I heard that right, and we all continued introducing ourselves, when Bob asked: *“Wait a minute, what did you mean when you said ‘ending’?”

“Well, my exit, so to say”, Alice answered.

For a moment, the silence was palpable, while thoughts were racing through my head. How do I respond?

First, I had to double-check the ground rules. I was hosting an empathy café, which is a practice ground for empathic listening. It is not a therapy session, and therefore, participants are expected to take care for themselves. This means: regulating your own emotions, setting boundaries, and asking for what you need. Alice confirmed she could take care of herself, and I did not sense any emotional distress that would indicate otherwise. She was glad she could participate, as she was kicked out of some other group earlier.

Meanwhile, Bob responded with “you shouldn’t plan to kill yourself!”. Which, to be honest, was my first thought as well. Alice replied: “I think people should have a right to decide for themselves when they consider their life finished”.

At this point, I had re-grounded myself in the intention of the empathy café:

Giving and receiving the gift of compassion to make life more wonderful, and to cultivate more capacity or connection and compassion in the world.

I interrupted the conversation to share the intention of the empathy café: “Look”, I said, “we just met Alice. When somebody says she is planning to die, it is easy to jump to conclusions and think we know what is best for her. But who are we to judge what is right and what is wrong, when we only know Alice for just a few moments? Instead, I propose we practice empathic listening. We postpone our judgement in order to listen to the feelings and needs that are underneath. I don’t mean to say we shouldn’t judge - what I am saying is that we should focus on connection and understanding first. So let’s practice.”

And so we continued our evening with practice rounds of empathic listening. Alice, Bob and the other participants all had an opportunity to speak, while I or another participant practiced empathic listening.

When Alice spoke, I learned that Alice wanted a clean exit because she didn’t want to leave a mess and burden others with that. The coach in me wanted to challenge her belief that she is a burden to others - but this was not coaching, this was empathic listening, so I continued to listen to what she was feeling and needing. I learned that she felt overwhelmed that things didn’t go according to her plan, and that she really longed for the security, clarity and focus that planning her death gave her. And I learned that autonomy - the ability to choose what to do - was really important to her.

What struck me was her intellect: she really thought about this and made a case for her right to die . She told us she often had to explain her position, so she always was searching the right amount of information to give for others to understand where she is coming from. While the intellectual sharing helped to create an intellectual grasp on this unconventional subject, it also prevented me from having more emotional connection.

When debriefing the empathic listening, I learned that I could interrupt more, to prevent Alice from overintellectualizing or going off on a tangent. Although I am a skilled empathic listener, I am practicing and learning as well! In a later practice round, I tried to put this into practice, and it helped me catch more glimpses of her emotional life underneath the intellectual things she was sharing.

As the evening came to a close, I asked the participants what they learned. Bob shared: “I learned that listening is so powerful, and that saying in there no matter what is said helps you get the understanding that is needed.”.

Then, I asked, what touched them the most. Alice shared “I feel like we have done so much in so little time. I’m happy I wasn’t kicked out”.

I felt touched when I heard that. Internally, I couldn’t help but see how advocating the right to die is a sure way to get alienated from others. She did indeed mentioned getting kicked out of some other group. I could imagine why this would happen: These views are so far-off that they can’t help but trigger all kinds of reactions from people, ranging from disagreement and shock to attempts to help and save. At least I know these reactions were triggered in me.

And while efforts to tell her that she shouldn’t plan her death come from the best of intentions, they really clash with her need for autonomy: to decide for herself. But can you imagine where does this leave her? Kicked out, alienated, misunderstood, and all efforts to save her life undermine what she holds most dear: her autonomy.

Indeed, I concluded, the very least and the very best we can do is to create a space in which she can express herself, and others will listen with empathy, so she can have a place to be, a place to be understood, a place for connection.

Bob summed it up perfectly: “Hearing you, I really want you to succeed in your plans, and I really don’t want you to succeed at the same time, because it would mean we can’t enjoy the gifts you bring anymore”.

Disclaimer
While this article is based on true events, I have changed names and some details in order to protect confidentiality. Quotes are paraphrased from memory. Shared with permission from participants.

]]>
https://markmarijnissen.com/230127 empathy cafe 2 230127 empathy cafe 2.md-v1 Fri, 27 Jan 2023 00:00:00 GMT
<![CDATA[Diana Hu]]> Co-host of the Empathy Cafe, read more about Diana On her website

]]>
https://markmarijnissen.com/diana hu diana hu.md-v1 Sun, 15 Jan 2023 00:00:00 GMT
<![CDATA[Three insights from Empathy Café]]> High quality listening is rare, but when present, can be truly insightful, touching, connecting and profoundly human.

Yesterday I hosted an Empath Café with Diana Hu. We practiced empathic listening for three rounds. Each round showed me something new and precious:

  1. The first story celebrated feeling loved by receiving text messages on your birthday, and reminded me to celebrate the good and never underestimate the impact a small gesture has. What impact might we have without ever knowing?
  2. The second story expressed a frustration at work. This seemed an easy issue, but when given space, it really showed just how important this topic was. It showed me that we can ‘solve’ our feelings, yet still not be done with them. How important it is to full honour your feelings and express them. Do you have any feelings you have ‘solved’ that still ask for expression?
  3. The third story shared a deep struggle, which showed me the rich inner life we all have, hidden in plain sight. I awoke a sense of compassion in me: how everyone we meet has his or her own life story, with their own struggles. Next time you’re in a meeting, try imagining that.

It shouldn’t be a surprise after all these years*, yet I am still surprised every time how such a simple practice can be so profoundly touching, insightful and human. Afterwards, I felt less weight on my shoulders, more spacious and more grounded.

Thanks Diana Hu for inviting me to host an Empath Café with you! We’re hosting another Empath Café in two weeks time, februari 27th, on 20:00-22:00 CET. Let me know if you want to join.

*) Between 2013-2018, I have been both participant and trainer in countless of these workshops, so I should know better by now! Yet I somehow I had forgotten, so I felt tempted to CANCEL this Empath Café being tired after work… I’m glad I didn’t miss out on this goodness!

]]>
https://markmarijnissen.com/230112 empathy cafe 1 230112 empathy cafe 1.md-v1 Thu, 12 Jan 2023 00:00:00 GMT
<![CDATA[Empathy cafe]]>

“Would you like to experience more inner peace within yourself?”
“Would you like to have more connections with people in your life?”
“Did you ever wonder how you can help the world to become a more wonderful place to live?”

We, Diana Hu and Mark Marijnissen, are hosting an Empathy Café because we believe that the practice of empathic listening and authentic speaking helps us make life more wonderful, and builds the capacity for more connection and compassion in the world. We are both experienced in Nonviolent Communication.

What is empathic listening?

Empathic listening is the practice of being fully present with another in their world. Instead of debating, advising, or giving your opinion, you listen actively, deeply, and compassionately to reflect back not only the story you hear, but also the underlying feelings and needs that make us human. Being listened to in this way helps us see ourselves with more kindness, resulting in more inner peace and connection, which in turn can lead to wise action to make our life more wonderful.

For a short introduction to empathy by Brené Brown, watch this video

This is a practice and you are invited to practice with us. You will:

  1. Share from your heart (up to the level you feel comfortable with)
  2. Practice empathic listening
  3. Get feedback from the speaker and others on your listening.

For those new, we offer some structure and guidance, based on Nonviolent Communication, to help you get started. For those experienced in any form of deep, present, active, empathic listening: you are welcome to host the space with us.

To be clear, this is not a workshop in which we will teach. We come as (experienced) practicioners ourselves. This is also not a therapy session. Although we will host the space in a way that encourages safety, and although you may experience benefits similar to therapy, you need to be able to take care for yourself. This means being able to regulate your own emotions, setting boundaries and asking for what you need. Of course, this doesn’t need to be perfect, but is something you can practice as well.

What will we do?

  1. Open the session.
  2. Check-in with a little guided meditation.
  3. Practice in duo’s or triads: one speaks, the other practices empathic listening.
  4. At the end of each round, there is feedback for the listener from others, so you learn empathic listening skills.
  5. Harvest how we are touched and what we have learned.
  6. Close the session.

What will you receive?

  1. Better listening skills.
  2. Space to express.
  3. More inner peace.
  4. More insight and understanding of yourself.
  5. More compassion and kindness for yourself and others.
  6. Be touched by our shared humanity.
  7. And more…

What participants say

  • “Mindblowing experience!”
  • “It felt great that someone was curious about me.”

Registration and dates

  • Wednesday 22 februari (20:00 - 22:00 CET)
  • Monday 6 march (20:00 - 22:00 CET)
  • Friday 24 march (20:00 - 22:00 CET)
  • Dutch speaking and listening is possible in the practice duo’s and triads!
  • This an online event using a Zoom videocall. You will receive the Zoom link 10 minutes before start.

More dates to be announced, depending on attendance.

Register

Past events

  • Thursday januari 23th, see article.
  • Friday januari 27th, 20:00 - 22:00 CET, see article
  • Thursday februari 9th, 20:00 - 22:00 CET
]]>
https://markmarijnissen.com/230112 empathy cafe 230112 empathy cafe.md-v1 Thu, 12 Jan 2023 00:00:00 GMT
<![CDATA[Poëet - het Noord Woord voor 2023]]> De poëet is iemand die mensen weet te ontroeren, raken en in beweging brengt door verhalen te vertellen. Iemand met een rijk innerlijk gevoelsleven en dit ook weet te uiten, iemand die poezië verkiest boven de droge feiten.

Ik sta vaak bekend om mijn theoretische kennis en modellen - een lopende wikipedia word ik wel eens genoemd. Op mijn werk heb ik vaak scherpe analyses, slimme ideeën en goed advies. Maar zelfs de beste adviezen vallen in het water als ze niet landen bij de ontvanger. Daarom wil ik dit jaar aandacht voor het hart: relaties, voelen, aansluiten. Ook privé zou best wat meer vriendschap, liefde en romantiek in mijn leven willen - iets wat voor het archetype van de poëet geen probleem moet zijn.

Daarom is ‘poëet’ mijn Noord Woord voor het komende jaar! Ik kies namelijk elk jaar één woord mij mij richting te geven. Ik zoek daar ook principes, gewoontes, hulpvragen en hulpbronnen bij. Tot slot maak ik er een poster van.

Poet

Principes & Hoe ik ze ga oefenen

Mijn principes die mij helpen mijn noord woord te vinden zijn de volgende:

Alleen door mensen te raken, komen ze in beweging

Ik ga dit jaar meer aandacht besteden aan relaties bouwen, mensen leren kennen, en mensen raken om ze in beweging te krijgen. Want, zoals ik hierboven schreef, mijn scherpe analyses, brilliante ideeën en goede adviezen vallen in het water als ze niet landen bij de ontvanger. Daarom heb ik liever dat mensen één ding voelen dan tien dingen begrijpen.

Oefenen met:

  • Aandacht voor de relatie in gesprekken door intenties schrijven en acties bedenken als ik gesprekken voorbereid, plus sparren met collega’s hierover.
  • Storytelling: aan het eind van de week verhalen verzamelen, en oefenen met verhalen vertellen als ik schrijf (i.p.v. droge theorieën en modellen)

Liever vanuit de trage voeler, dan de snelle denker

Er is een Mark, en dat is een Snelle Denker. Die Mark kan razendsnel observeren, analyseren, en daar allerlei dwarsverbanden in zien en ideeën bij hebben. Hoe slim die Mark ook soms is, hij gaat vaak te snel, en heeft weinig ruimte om te voelen. Er is namelijk ook een andere Mark: de Trage Voeler. Die heeft een momentje rust nodig om te voelen wat er in hem gebeurt, hoe dingen hem raken, en dat te benutten en in te zetten. Ik ga komend jaar oefenen om niet sneller te bewegen dan het traagste deel in mij, want “slow is smooth, and smooth is fast”. Ik denk dat dit een diepere bodem geeft aan mijn gesprekken, waardoor ik meer aansluiting vind en meer impact kan maken, omdat ik niet te snel ga.

Oefenen met:

  • Mini-meditatie voordat ik een meeting in ga.
  • Regelmatig reflecteren welke triggers mij in de Snelle Denker laten schieten, zoals b.v. tijdsdruk, stress, haast, of het idee dat iemand niet wil luisten naar wat ik wil zeggen.
  • Tijd management: zorgen voor voldoende tijd en rust in mijn agenda om te kunnen vertragen.

Expressie

Ik ben goed in luisteren zonder oordelen en met empathie, maar vind het vaak lastiger mijzelf uit te drukken. Ik kan mij afwachtend opstellen, of ik wacht totdat de anders is geweest zodat ik aan de beurt ben. Het voelt soms wat spannend of kwetsbaar om mijzelf uit te drukken, want dan kunnen mensen daar ook wat van vinden. Terwijl het vaak juist krachtig en verbindend werkt om authentiek te delen wat er in mij om gaat. Bovendien heb ik meer kans dat ik krijg wat ik wil als ik daar om vraag. Voor mijn relatie kan het helpen om meer liefde en waardering te uiten, om meer aanwezig te zijn. Voor vriendschappen kan het helpen om initiatief te nemen, in plaats van mee te doen met wat anderen voor mij organiseren. Als professional kan expressie helpen om de lat ergens neer te leggen, om scherp advies te geven en om mensen te raken. Dit heb ik vorig jaar ook al geoefend onder het principe “Neem een risico” en bracht mij veel stevigheid.

Natuurlijk moeten expressie en luisteren in balans zijn, dus daarom verwelkom ik expressie van gevoel van iedereen. Tegelijk, omstebeurt - maakt niet uit - alles en iedereen mag er zijn!

Oefenen met:

  • Regelmatig waardering en liefde uiten naar mijn partner.
  • Bewust zijn van de balans tussen expressie (1e persoon), luisteren (2e persoon) en helikopter-view (3e persoon) in mijn gesprekken.
  • Regelmatig reflecteren hoe ik expressie nuttig kan gebruiken, b.v. om de lat ergens neer te leggen, om wakker te schudden, om te confronteren, of om mensen bewust te maken van de impact van hun gedrag.
  • Veel content maken en delen met de wereld. Niet alleen feiten, maar met verhalen en beleving.

Regeneratie & De Poëet

Het woord van vorig jaar, regeneratie, leeft nog steeds voort. Ik wil héél graag een bijdrage leveren aan het regenereren van de aarde. Ik wil kijken hoe ik vanuit de Poëet zodanig kan vertellen over regeneratie dat het mensen raakt en in beweging brengt.

Ik heb een aantal ideeën hoe ik dit kan doen door content te maken die informeert, maar tegelijkertijd ook verhalen vertelt en hopelijk ook weet te raken.

]]>
https://markmarijnissen.com/230101 word 230101 word.md-v1 Sun, 01 Jan 2023 00:00:00 GMT
<![CDATA[Regeneration resources]]> Economics

Ecology

Introductions to our predicament (collapse-aware)

Dealing with our predicament

  • Active Hope (book): The work that reconnects by Joanna Macy

Others:

Book recommendations by Michael Dowd (source)

  • The Way - an ecological worldview, Edward Goldsmith
  • How Everything Can Collapse
  • Green History of Religion
  • The Myth of Progress - Tom Wessels
  • The New Green History of the World - Clilve Pointing
  • GeoDestinites - Walter Youngquist
  • A Forest Journey John Perlin
  • Technofix
  • Afterburn
  • Collapse now and avoid the rush
  • After progress JMG
  • Apologies to the grandchildren
  • Immoderate Greatness - why civilizations fails
  • Plato’s rerenve
  • The long descent
  • The wealth of nature
  • Dark Age America
  • Not the future we ordered
  • The Retro Future
]]>
https://markmarijnissen.com/221228 regeneration resources 221228 regeneration resources.md-v1 Wed, 28 Dec 2022 00:00:00 GMT
<![CDATA[Our predicament]]> Given these facts:

  • We have crossed 6 out of 9 planetary boundaries, and crossing one of them is enough.
  • The climate system has tipping points, which, once tipped, create positive feedback loops that reinforce climate change.
  • There are biophysical constraints to the metabolism of our civilization: We extract resources faster than the earth can renew them, and we produce more waste than earth can proces, and we degrade our habitat (see fssd sustainability principles).
  • Our ecological footprint is larger than one earth (Earth day), therefore, we are in ecological overshoot and collapse.
  • History: All earlier civilizations have followed a boom and bust cycle.

We must conclude the following:

  1. Technology will not save us (because Jevons paradox, Maximum Power Principle, energy requirements, material usage and the brittleness of our global supply chain)
  2. Clean energy is unfeasible with our current energy demand (also because wind and solar still require fossil fuels for construction and transportation, and too much rare earth metals such as Lithium).
  3. Decoupling of energy usage and economic activity is only possible when energy costs are externalized to another place.
  4. Therefore, globally, economy (GDP) and energy usage are tightly coupled.
  5. Therefore, green growth is not an option.

If we take it a step further, we can also conclude:

  1. We’re already 30-50 years into collapse of our biosphere - unstoppable runaway climate change.
  2. Our current institutions and systems will not change, they will break down either by force or by perhaps more gracefully by our own efforts.
  3. Therefore, and also by studying the history of previous civilisations, the civilisation as we know it is self-terminating.
  4. The breakdown of our civilisation, together with our global supply chains, together with the effects of climate change on food production, will cause mass migration and food insecurity. Given that we are in ecological overshoot, it will be hard to sustain our current population.
  5. Taken even further, extinction is a real possibility.

When green growth and systemic change of our current institutions are not an option, we are left with the following strategy.

  • Degrowth - we must degrow our economy and reduce our consumption consciously, or it will be forced upon us.
  • Commons - public luxury and private necessity to maximize what we can do with less resources.
  • Hospice the old - we must slow down and break down extractive institutions, organizations and economies. Some will argue this is wasted energy as the old institutions will break sooner or later anyway.
  • New institutions - we must design and build a new economy and new institutions. Joe Brewer argues they must be bioregional, instead of nation states.
  • Invest in climate adaptation, to improve our quality of life.
  • Invest in climate mitigation and regeneration, for the health of our biosphere.
  • Invest collapse readiness and resilience.
]]>
https://markmarijnissen.com/221228 our predicament 221228 our predicament.md-v1 Wed, 28 Dec 2022 00:00:00 GMT
<![CDATA[Regeneration Communities]]>
  • XR - activism
  • Klimaatgesprekken - how to talk about climate and make people change their mind
  • Earth Regenerators - creating bioregional learning centres
  • Thrive instituut
  • ]]>
    https://markmarijnissen.com/221220 regeneration communities 221220 regeneration communities.md-v1 Tue, 20 Dec 2022 00:00:00 GMT
    <![CDATA[Regeneration Frameworks]]> Personal
    • The Work that Reconnects / Active Hope by Joanna Macy

    Organisation / ecological impact

    Organisation / change

    • Theory U
    • fssd - Framework for Strategic Sustainable Development (nogmaals)
    • Theory of Change (website)

    Organization / Leadership

    Society

    • Deep Adaptation
    • R3
    • Drift Transition Curve
    • Earth4All

    Economy

    • doughnut economy - Kate Raworth
    • Betekeniseconomie - Kees Klomp
    • Degrowth
    • Commons

    Ecology

    • Commonland 4Returns - landschapherstel
    ]]>
    https://markmarijnissen.com/221210 regeneration frameworks 221210 regeneration frameworks.md-v1 Sat, 10 Dec 2022 00:00:00 GMT
    <![CDATA[Highlights ⭐]]> These are the best articles my website has to offer. Some are long, others are short ideas. Enjoy!

    ]]>
    https://markmarijnissen.com/highlight highlight.md-v1 Wed, 31 Aug 2022 00:00:00 GMT
    <![CDATA[The Art of Obeya Hosting: Why old meeting habits can ruin your Obeya session and how to fix this]]>

    Originally published on the Obeya Association.

    There is one complaint I hear in literally every organization I visit as Organization Coach: “We have too many meetings”. Upon closer inspection, it is not the frequency but the quality of meetings that make them such a problem. I’m sure you recognize these typical meeting dynamics:

    1. Insight, no action: A heated discussion around a certain topic delivers all kinds of insights, but at the end of the meeting, no decision has been made and no action has been taken. If it is a particularly bad meeting, the heated discussion got sidetracked and went off-topic, and did not even address the core issue.
    2. Time’s up! (Action, no insight): There is so much to do and so little time – the meeting is rushed from one item to the next. Perhaps you didn’t prepare the meeting, so before fully understanding the topic at hand, a decision is forced. Hopefully, it was the right decision – but I’ll guess you’ll figure out from the amount of mess it creates.
    3. HIPPO: The HIPPO, that is the Highest Paid Person’s Opinion, dominates the discussion, while the silent ones just nod and listen. This might be fine if this meeting is about getting instructions from your manager, but most of the time, you want to have a productive conversation where the best ideas lead to actions.

    The root cause of bad meeting habits

    “The root cause: we are so focused on content, that we have a blind spot for the meeting dynamics”

    With these kinds of dynamics being so common, they are sure to show up in an Obeya session. Which brings me to the key question of this article: “With old meeting habits being so prevalent, how can we stop them ruining our Obeya Session?”.

    The answer is: the Obeya Host. To fully appreciate the role and skill of an Obeya Host, we have to explore the root cause and a few alternatives first.

    First, the root cause: we are so focused on content, that we have a blind spot for the meeting dynamics. This happens even when I introduce people to Obeya. I often explain the Obeya as a “big room” where critical information is visualized, so people can come together and move from strategy to execution and make inclusive and sustainable decisions. In response, people are curious about the physical layout and visual management. Yet “coming together” and “inclusive and sustainable decisions” are just as important! Exploring further, there are many reasons for this blindspot. For example, when hiring new candidates or promoting employees, technical expertise or domain knowledge often outweigh communication or collaboration skills. Or could it be that we are simply too caught up in the actual content that we forget to pay attention to the meeting dynamics? We need all our attention to promote our idea, or to evaluate what others are saying to us – that we simply have no mental capacity left to ensure productive meeting dynamics. I challenge you: during meetings, how much attention are you paying to the meeting dynamics? And if you are – do you take responsibility to improve them? If you’re lucky, in mature teams, you will notice an occasional comment to make the meeting productive.

    Common solutions: chairing or facilitating meetings

    Now, let’s explore how we normally solve this problem. The most common solution for effective meetings is to have a chair. One person who determines the agenda, sends it in advance, and asks others to contribute their items to the list. Then, during the meeting, the chair is responsible for timekeeping and decision making, while the note taker makes minutes to capture decisions made and actions that are assigned. The problem with this approach is threefold: First, the chair is often the person with the most authority. This leaves the meeting vulnerable to the aforementioned HIPPO. Second, one person has to split attention between both content and facilitation – and this is notoriously difficult to do. Third, the person chairing the meeting is often not trained or skilled in facilitating meetings.

    As an improvement to regular meetings, we have facilitated meetings, in which a dedicated facilitator ensures the meeting dynamics are productive. Indeed, while most people have a blind spot for meeting dynamics, facilitators have learned to pay attention and have the skills to create productive meeting dynamics. Let’s take a look at how a facilitator would handle the dynamics described above:

    • Insight, no action: A facilitator would monitor if a discussion gets sidetracked, and bring it back on topic. Towards the end of an open-ended brainstorm, the facilitator will ask action-oriented questions to draw conclusions, make decisions and assign action items.
    • Time’s up (Action, no insight): A facilitator ensures the agenda has enough time to make proper decisions. When noticing that a decision is rushed, the facilitator will check with the group if the decision needs more time. If need be, the facilitator might schedule an additional meeting to honor the time it takes to make an informed decision.
    • HIPPO: A facilitator pays attention to the distribution of speaking in a meeting. When one person dominates the discussion, he might cut the dominant one short and invite the silent ones to contribute.

    This is already a huge improvement, and while a skilled facilitator ensures productive meeting dynamics, there are still a few areas we can improve upon. First, we have facilitated meetings, but we almost never hire a “Facilitator”. The task of facilitating is often delegated to somebody with a different job: A teamcoach that is dedicated to team development, a scrummaster who helps a team to scrum or perhaps a trainer who wants to teach something. Only for formal events (e.g. conferences) or complex multi-stakeholders events that transcend organizational boundaries, we tend to hire a facilitator. Second, notice how the facilitator is doing all the hard work in the interventions above. The facilitator is generally more concerned about improving the meeting dynamics in the current meeting than improving the meeting habits of the attendees. Third, Obeya sessions are different from regular meetings because they take place in a physical or digital room with all relevant information visible on the walls. This fundamental difference can be used to our advantage.

    “The facilitator is generally more concerned about improving the meeting dynamics in the current meeting than improving the meeting habits of the attendees. “

    With this in mind, we can define and appreciate the role and skills of an Obeya Host: The Obeya Host helps attendees cultivate better meeting habits that transform insight to action with inclusive and sustainable decisions. Being skilled at this requires dedicated time, energy and attention, as well as using the room to your advantage.

    Trainer Moderator Facilitator Host

    How to cultivate new meetings habits with Obeya Hosting

    The ultimate goal of an Obeya Host is to have such good meeting habits, that the Obeya Host does not have to intervene, because a productive session is guaranteed to happen. Think about a dinner party with friends: are you facilitating conversations or hosting the space? Unlike meetings, people tend to have good habits for dinner parties: guests know how to have a good time, and most people even offer to help with doing the dishes. You see people taking responsibility for themselves as well as for the whole – connecting with each other and helping out. Still, as a Host, you craft the invitation, prepare the space and pay attention to many little details to make sure the conditions are right for success.

    To avoid facilitating conversations with interventions, the Obeya Host has to prevent issues from happening. While “preventing issues” might sound negative, it expresses a positive worldview: The Obeya Host assumes that people have a natural tendency to help each other, collaborate, and get things done. It is only because of some issues or bad habits that this so often fails. To prevent issues from happening, the Obeya Host has the following priorities:

    1. First, try to prevent the issue from happening, using the meeting space, obeya design, visual management, workplace agreements and other techniques.
    2. Second, try to prevent the issue from happening through the meeting design – selecting the right exercises has a huge impact on the interaction between people.
    3. Third, prepare interventions to respond to issues as they arise.
    4. Fourth, ask feedback afterwards and reflect on the session to keep learning.

    Of course, people new to Obeya will have strong old habits. In these first sessions, out of necessity, the Obeya Host will utilize more facilitation and intervention techniques. Over time, though, as participants learn better habits, the Obeya Host will shift attention more to before and after the session. And to be honest: both Obeya Host and attendees are never done learning how to make more sustainable and inclusive decisions, how to better move from insight to action, and how to better move from strategy to execution.

    Let’s revisit the typical meeting issues one more time to see some examples of how an Obeya Host could handle this. Mind that I’m only showing one out of many techniques you can use as a host here.

    Insight, no action
    Prevention – The Obeya Host improves the obeya design. Instead of having a dashboard that only shows key metrics, he adds space for “actions”. Paying attention to detail, he makes sure action items can move from “To Do” to “Done” and there is a clear date in which actions are expected to be completed.

    Additionally, instead of having an open-ended discussion about the key metrics, the Obeya Host uses a Liberating Structure called: “What? So what? Now what?”. The three questions structure the conversation around having a common ground (“What are the facts?”), sharing insights (“So what?”) and moving things forward to actions (“Now what?”). For those unfamiliar with Liberating Structures: it is a collection of techniques to change how we interact and meet with each other.

    New habits form – After a few sessions, people start to understand how this particular section works. Instead of needing a facilitator to remind them to write down actions, they naturally start with inspecting previous actions, and writing down new actions towards the end.

    Time’s up (Action, no insight)
    Prevention – The Obeya Host knows some decisions can’t be rushed and she/he wants attendees to know the same. Therefore, the Obeya Host makes the workplace agreement: Whenever we feel rushed, any attendee can call “Time Out” and we will reflect on what is happening and if we need more time. This way, what is normally an intervention of the facilitator now becomes an action everybody can take.

    Additionally, like the facilitator, the Obeya Host ensures enough time in the session agenda to make informed decisions.

    Finally, as the Obeya is a digital and physical place, a lot of information can be shared in advance in the Obeya room. By inviting participants to have a look in the Obeya Room before the session starts, attendees already walk in with a shared view on the facts – saving valuable time.

    New habits form – In the beginning, it can be hard to predict how much time you will need to make informed decisions. This is why after every session, the Obeya Host and attendees reflect on the session. Based on this, they improve the duration of agenda items to ensure decision making. In a similar vein, it might feel awkward to call for a time-out initially. But as the Obeya Host models the desired behavior, it becomes more safe for participants to do the same, until new habits are cultivated.

    The HIPPO
    Prevention – Already in the invitation, it becomes clear that this is no regular meeting. Instead of a leader sharing his/her strategy, or employees reporting their status, the invitation uses words like “work session” and “co-creation” to indicate this is not one-way communication, but inclusive decision making where everybody is expected to participate. To further strengthen the spirit of co-creation, the Obeya Room is open, inviting, accessible and located near the work areas. Unlike an exclusive board room meeting! Finally, when opening the first Obeya Session, the Obeya Host ensures that attendees make workplace agreements about equal participation of attendees.

    New habits form – Sure, in the first sessions, old habits kick in and the Obeya Host has to intervene by reminding attendees about the workplace agreements. However, by making attendees responsible for upholding workplace agreements and reflecting after every session, the attendees gradually become aware of their shared responsibility for equal participation. Slowly but surely, attendees make these interventions themselves – and the dominant ones might even become a little more mindful of their speaking time.

    Obeya Hosting is both an art and a science

    As you can see, there are multiple techniques one could use and there is no one right answer here. And even with all these techniques, it will take time to cultivate new habits. Sooner or later, the Obeya Host has to acknowledge that she/he cannot force this to happen – the Obeya Host can only create the right conditions.
    Herein lies being comfortable with uncertainty and the willingness to give up control, while simultaneously having dedicated time, energy and attention to do what it takes for inclusive and sustainable decision making.

    While navigating this paradox, the Obeya Host will also encounter challenging dynamics that make him reactive to the situation. Whether it is being too scared to cut off a dominant person, having too strong of an opinion to stay silent, or something else entirely – at some point Obeya Hosting requires personal growth to become a better host.

    All these elements are precisely why Obeya Hosting is both an art and a science. With so many complaints about meetings, it is time we give Obeya Hosting the appreciation and acknowledgment it deserves. So, what will you do to stop old habits from ruining an Obeya session? Make sure there is a skilled Obeya Host to host your next Obeya session!

    ]]>
    https://markmarijnissen.com/220510 dont let old meeting habtits mess up your obeya session 220510 dont let old meeting habtits mess up your obeya session.md-v1 Tue, 10 May 2022 00:00:00 GMT