Nienke over Agile zonder blauwdruk

Luister deze podcast aflevering om te leren hoe je met Agile mensgericht kunt veranderen en organiseren. We bespreken: Wat is Agile? Wat doet een Agile Coach? Welke uitdagingen hebben leiders? En wat is er mogelijk in de toekomst van werk?


of luister op je favoriete podcastplatform

Het eerste principe van het Agile Manifest stelt “mensen en interactie boven processen en tools”. Daarmee klinkt Agile als manier voor mensgericht veranderen en organiseren. Toch is voor veel mensen Agile gewoon een manier van projectmanagement. Er wordt dan ook veel gesproken over blauwdrukken, procesraamwerken en structuren.

Gelukkig niet als je het aan Nienke van de Hoef vraagt. Als oprichter van Organize Agile staat zij voor een mensgerichte manier van veranderen. In deze aflevering van de Cocreatie Conversatie legt Nienke uit wat Agile voor haar betekent, wat je doet als Agile Coach, de uitdagingen voor leiders en wat de toekomst van werk zou kunnen zijn.

Inhoud van de podcast

Is Agile wel écht mensgericht? [00:00]

Wél als je het Nienke van de Hoef vraagt. Kijk bijvoorbeeld naar dit filmpje van Jeff Sutherland over de kernwaarden van Scrum: het gaat hier écht over de mensen.

Wat is Agile? [02:00]

Volgens Nienke gaat Agile over vertrouwen geven aan mensen zodat hun gedrevenheid tot uiting kan komen. Sommige mensen denken dat doelen stellen niet Agile is, maar niets is minder waar. Sterker nog, bij Agile ga je werken vanuit de bedoeling, ook wel de Purpose of BHAG (Big Hairy Audacious Goal) genoemd. Daarnaast werk je kort-cyclisch in stabiele en hechte teams. Dit samen geeft focus en energie, en is soms radicaal anders dan een beheers-en-controle cultuur, werken in silo’s, of werken vanuit angst en risicomijding. Neem bijvoorbeeld een callcenter: Als je alle gesprekken moet voeren binnen drie minuten heb je enkel oog voor de output, en niet voor de outcome oftewel de bedoeling. Maar is het wel écht effectiever om alle gesprekken binnen drie minuten te voeren? Wat als een klant tien keer terugbelt in plaats van in één keer geholpen is? Op deze manier staat Agile voor werken vanuit de bedoeling en de mens.

Wat heb je nodig om als mensgericht veranderaar (Agile Coach) dit te realiseren? [09:00]

Naast de kennis van Agile werkwijze heb je sensitiviteit en nieuwsgierigheid nodig, om bijvoorbeeld zaken uit de onderstroom bespreekbaar te maken. Daarbij moet je goed kiezen wat je wél en niet bespreekbaar maakt - want het is lang niet altijd nodig om in de onderstroom te zitten porren. Als je wilt helpen als coach, let dan goed op wiens probleme het is: Het gevaar dat je als coach de redder in een dramadriehoek speelt ligt op de loer.

Wat mij op de volgende vraag brengt: Als je er niet bent om te helpen, wat is dan wél jouw taak als coach? Ik heb geleerd dat je als coach het lerend vermogen versterkt. Je hebt dus mensen met het vinden van hun eigen oplossingen. Nienke vertelt dat je als coach altijd wordt “besteld” voor een bepaald doel. Toch kan het lastig zijn om jouw bijdrage als coach concreet te maken. Niemand weet immers wat er zou zijn gebeurd zonder jou. Hierin voel ik de verleiding om gewoon een blauwdruk te installeren, want dan kun je duidelijk vertellen wat je hebt gedaan. De impact van coaching wordt soms zichtbaar in kleine dingen, waaruit bljkt dat mensen anders zijn gaan denken. Zo vertelt Nienke over een vader die zich realiseerde hoe je zwemles meer Agile kunt organiseren. Als coach heb je daarin ook te vertrouwen op dat je een impact maakt, ook al kun je die niet altijd direct zien. Om je impact zichtbaar te maken kun je ook simpelweg vragen: “Welke inzichten heb je afgelopen tijd opgedaan?”.

De organisatie als verzameling gesprekken of als werkproces? [18:15]

Vanuit mensgericht veranderen bekijk je de organisatie niet als een verzameling werkprocessen (machine), maar als een groep mensen die in gesprek zijn met elkaar (levend organisme). We spreken over hoe een Obeya of Open Space Technology niet gaan over een werkproces, maar eigenlijk manieren zijn om te zorgen dat mensen met elkaar een goed gesprek voeren. Dit is ook wat Dolf vertelde in zijn podcast aflevering over de kracht van Obeya’s. Overigens betekent dit perspectief ook iets voor het geven en volgen van trainingen: Gaat dit over het opdoen van inhoudelijk nieuwe kennis en vaardigheden, of is het veel waardevoller om ruimte te scheppen voor leerzame gesprekken?

Agile leiderschap [22:30]

We spreken over de misvatting dat leiders geen rol hebben bij Agile omdat teams zoveel mogelijk zelf-organiserend zijn. Sterker nog, leiders zijn ontzettend belangrijk omdat zij kaders geven van wat wel en niet okay is. Daarnaast zorgen zij voor visie en inspiratie, wat nodig is om zelf-organisatie richting te geven. En als er iets niet goed gaat, dragen zij alsnog de eindverantwoordelijkheid. Dat is nogal een tegenstelling: enerzijds wordt je geacht te vertrouwen op de expertise vanuit de werkvloer, anderzijds mag je wel verantwoordelijkheid nemen voor de meest lastige problemen die boven water komen. Het is lonely at the top en daarom is executive coaching een vak apart - mede dankzij de machtscomponent die ook een rol speelt.

Nienke’s hoop over de toekomst van werk [28:30]

Tot slot vertelt Nienke haar hoop over de toekomst van werk.

Luister de podcast op jouw favoriete podcast platform of hier