Reflecteren om te blijven leren in je interacties
Door deze vier vragen te beantwoorden laat je zien wat je leert over jouw interacties met anderen, en wat dat oplevert.
Soms gaat iets niet helemaal zoals je wilt. Dan is het belangrijk dat je blijft leren, zodat je het de volgende keer beter kunt doen. Van sommige beroepen wordt zelfs verwacht dat je jezelf blijft ontwikkelen en moet je dat kunnen aantonen. Hoe kun goed reflecteren op je handelen? En hoe laat je dit aan anderen zien?
De vier onderstaande vragen kunnen daarbij helpen. Gebruik ze bijvoorbeeld in jouw portfolio voor de opleiding tot st!r-erkend coach van Coach Boulevard om te laten zien dat je leert.
De vier reflectievragen
- Wat merk je op? (in je eigen gedrag en jouw IJsberg van gedachtes, gevoelens en drijfveren)
- Wat is het effect van jouw handelen op de ander?
- Dus wat heb je anders gedaan? (actie)
- En wat was hiervan het resultaat voor jou en de ander?
Een voorbeeld uit de praktijk
Een coachee is verlegen en durft zichzelf niet goed kenbaar te maken tijdens vergaderingen. Het valt mij op dat de coachee zijn verlegenheid veroordeelt als onwenselijk en een hindernis. Ik vermoed dat er een nieuw idee kan ontstaan als hij zich niet verzet maar juist meebeweegt met de verlegenheid. Daarom wil ik de verlegenheid herkaderen, om te onderzoeken of er een positieve intentie achter de verlegenheid kan zitten.
Wat merk je op?
“Kun je de vraag nog eens herhalen?”, vraagt de coachee. Ik schrik en denk “oei, ik ben niet duidelijk geweest. Ik moet het beter uitleggen”. Ik mompel wat vaags over zelfcompassie en dat gevoelens een positieve intentie hebben. Ik probeer de vraag nu nog eens: “Wat is de positieve bijdrage van verlegenheid? Ik bedoel - als verlegenheid er is om je te helpen, hoe dan?”.
Wat is het effect van jouw handelen op de ander?
Door veel te praten verlies ik aansluiting met de coachee. In een poging duidelijker te zijn stel ik alsnog meerdere vragen. Dit werkt echter averechts: Hoe méér ik praat, hoe minder ruimte ik laat voor de coachee. Daarmee wordt de coachee minder eigenaar van zijn leervraag en verlies ik verdere aansluiting.
Dus wat heb je anders gedaan?
“Even nadenken” zei ik in een volgende sessie. Ik nam een moment stilte om goed na te denken over mijn volgende vraag. Ik heb wel tien ideeën om door te vragen, maar ik kies er ééntje uit.
En wat was hiervan het resultaat voor jou en de ander?
Er ontstaat meer rust, focus en ruimte om te denken. De coachee is even stil en is zichtbaar meer aan het werk. Dit komt de aansluiting en eigenaarschap ten goede.
Deze reflectie vat ik als volgt samen in mijn portfolio om aan te tonen dat ik leer:
- Ik heb gemerkt dat ik veel praat en meerdere vragen stel. (Wat merk je op?)
- De coachee begrijpt deze soms niet, waardoor ik nóg meer ga praten om het beter uit te leggen, maar dat werkt averechts. Hierdoor verlies ik aansluiting en eigenaarschap. (Impact op coachee)
- In volgende sessies heb ik een stilte ingelast om goed na te denken over mijn volgende vraag. (Nieuwe actie)
- Door één vraag duidelijk te stellen, ging de coachee zichtbaar meer nadenken en zorgde ik voor een betere aansluiting. (Resultaat)
Andere mogelijkheden
Deze vragen lijken een beetje op de STARRT methode, een bekende formule om te reflecteren op jouw handelen:
- Situatie
- Taak
- Actie
- Resultaat
- Reflectie
- Toepassen
Je kunt ook de definitie van professioneel handelen van Coach Boulevard gebruiken:
- Weten wat je doet,
- Waarom je het doet,
- Waarom op deze manier en niet anders,
- Wat je ermee wilt bereiken,
- Wat de gevolgen van jouw handelen zijn voor jou en anderen.
Wat ik prettig vind aan mijn vragen is dat ze korter zijn en expliciet vragen naar de impact en resultaat bij de ander. Wat is jouw favoriete manier om te reflecteren op jouw handelen?